Czas Present Perfect Continuous to jeden z bardziej zaawansowanych czasów gramatycznych w języku angielskim. Łączy w sobie cechy Present Perfect i Present Continuous, oferując unikalne możliwości wyrażania się. W tym artykule omówimy zastosowanie, budowę oraz podamy przykłady prawidłowego tworzenia zdań.
Zastosowanie
Present Perfect Continuous stosujemy, gdy chcemy podkreślić:
- Trwanie akcji, która rozpoczęła się w przeszłości i ciągle trwa – np. I have been studying English for five years. – Uczę się angielskiego od pięciu lat.
- Czynności, która właśnie się zakończyła, ale jej efekty są jeszcze widoczne – np. She has been crying, her eyes are still red. – Ona płakała, jej oczy są jeszcze czerwone.
- Czynność trwającą w przeszłości przez pewien czas, bez podania jej dokładnego rozpoczęcia lub zakończenia – np. We have been working hard on this project. – Ciężko pracowaliśmy nad tym projektem.
Tworzenie zdań w czasie Present Perfect Continuous
Zdania twierdzące
Zdania twierdzące w czasie Present Perfect Continuous konstruujemy następująco:
Podmiot + have/has + been + czasownik z końcówką -ing.
Przykłady:
- I have been waiting here for over an hour. – Czekam tu już ponad godzinę.
- You have been playing the guitar since you were a child. – Grasz na gitarze od dziecka.
- She has been (She’s been) studying all night. – Ona uczyła się całą noc.
- He has been running, that’s why he’s out of breath. – On biegał, dlatego jest zdyszany.
- It has been raining since morning. – Pada od rana.
Zdania przeczące
Zdania przeczące tworzymy poprzez dodanie “not” po “have/has”:
Podmiot + have/has + not + been + czasownik z końcówką -ing.
Przykłady:
- I have not (haven’t) been feeling well lately. – Ostatnio nie czułem się dobrze.
- You have not been paying attention. – Nie zwracałeś uwagi.
- She has not been eating much. – Ona nie jadła wiele.
- We have not been going out much. – Nie wychodziliśmy zbyt wiele.
Pytania w czasie Present Perfect Continuous
Pytania konstruujemy poprzez zamianę miejscami “have/has” i podmiotu:
Have/Has + podmiot + been + czasownik z końcówką -ing?
Przykłady:
- Have you been working on this project long? – Czy długo pracujesz nad tym projektem?
- Has she been sleeping well? – Czy ona dobrze spała?
- Have they been complaining a lot? – Czy oni dużo narzekali?
Określenia charakterystyczne dla Present Perfect Continuous
Istnieje kilka określeń charakterystycznych, które pomogą Ci poprawnie formułować zdania w tym czasie:
- For (przez): używane do opisu czasu trwania – I have been studying English for five years. (Uczę się angielskiego od pięciu lat.)
- Since (od): używane do określenia początku okresu – He has been living here since 2010. (On mieszka tu od 2010 roku.)
- Lately/recently (ostatnio): She has been feeling a bit tired lately. (Ostatnio czuła się trochę zmęczona.)
Cechy charakterystyczne czasu Present Perfect Continuous
Aby odróżnić Present Perfect Continuous od innych czasów, warto pamiętać, że:
- Podkreśla trwanie akcji oraz jej bezpośredni wpływ na teraźniejszość.
- Często używany do opisywania czynności, które mogły ulec zmianie lub zakończyć się w niedalekiej przeszłości.
- Wskazuje na ciągłość akcji od przeszłości do teraźniejszości.
Przeczytaj także: Angielska gramatyka – czas Present Perfect